گیمیفیکیشن در بازاریابی دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟ دنیای بازاریابی هر روز در حال توسعه است و با سرعت زیادی پیچ و خم‌های پیدا کردن بازار مصرف و مشکلات افزایش مشتری و فروش را پشت سر می‌گذارد. بازاریابی آنلاین چند سالیست که توسط بیش از ۹۰ درصد از کسب و کارها استفاده می‌شود و در آن روش‌ها و تکنیک‌های زیادی نیز کاربرد دارند. گیمیفیکیشن یکی از این تکنیک‌هاست تا بتوان مخاطبان زیادی را به سمت برند جذب کرد. اگر می‌خواهید بدانید گیمیفیکیشن چیست و چه کاربردی دارد؟ این مطلب از آوای فرین را از دست ندهید.
گیمیفیکیشن Gamification چیست؟
گیمیفیکیشن یعنی وارد کردن تفکرات، مکانیزم، روش و فنون بازی به فعالیت‌هایی که اصولاً بازی نیستند. برای مثال وقتی برای تغییر رفتار یا آموزش از مکانیزم‌های بازی استفاده کنیم در واقع از گیمیفیکیشن استفاده کرده‌ایم. در فارسی از کلماتی چون «بازی آفرینی»، «بازی‌وارسازی»، «بازی‌کاری» و… نیز استفاده می‌شود.
منظور از سیستم بازی، استفاده از رقابت، انگیزه، فعالیت‌های گروهی، طراحی پروژه بازی و المان‌های آن است. حتی می‌توان یک یا چند جایزه نیز برای برنده رقابت در نظر گرفت تا به این ترتیب، فعالیتی که ذاتاً یک بازی نیست، بیشتر به بازی و تفریح شبیه شود. گاهی بازی می‌تواند مفهوم Play داشته باشد و صرفا به جنبه سرگرمی آن نگاه شود، گاهی هم می‌تواند رقابتی یا Game باشد.
انواع گیمیفیکیشن در بازاریابی دیجیتال
تولید محتوا به روش گیمیفیکیشن به این معناست که بتوانید روش سرگرم‌کننده و همراه با امتیاز را ایجاد کنید. انواع محتوای گیمیفی شامل موارد زیر است:
- سرگرمی به شکل بازی
- اجرای مسابقه برای کسب امتیاز
- انجام نظرسنجی مرحله‌ای
- پرسش و پاسخ
- کمپین‌های تبلیغاتی (هشتگ‌گذاری، ساخت ویدئوهای چالشی و ….)
مزایای استفاده از گیمیفیکیشن
گیمیفیکیشن در افراد انگیزه ایجاد می‌کند. وقتی از این روش در بازاریابی استفاده شود، بازاریاب‌ها می‌توانند فرصت‌هایی خلق کنند تا در آنها به اهدافشان دست یابند. از جمله:
- افراد بیشتری از بازی ما مطلع شده و برندسازی انجام می‌شود.
- مشتریان با برند درگیر شوند و میزان تعامل افزایش پیدا کند.
- برای بازیکنان وظایفی تعریف کنیم که انجام آنها هدف ماست.
- با روش‌های مختلف بتوانیم میزان نرخ تبدیل را افزایش دهیم.
همان طور که می‌دانید بدون وجود گیمیفیکیشن انجام هر یک از این کارها نیازمند تلاش و گذر زمان زیادی خواهد بود، حال آنکه در یک بازی، مشتریان با علاقه و انگیزه وارد ماجرا می‌شوند.
اصول اصلی گیمیفیکیشن
۱. وظیفه قابل دستیابی
یکی از اصول اصلی گیمیفیکیشن در دیجیتال مارکتینگ، مواردی همچون مسابقه، گردونه شانس، پازل و روش کار با آنها است. وظیفه‌ای که برای حل آن پیشنهاد می‌کنید، نباید خیلی پیچیده باشد تا افراد بتوانند آنها را حل کرده و رد کنند.
۲. هدف مشخص
قوانین و مقررات باید برای همه ساده و قابل درک باشند. اگر چالش پیچیده بوده و زمان زیادی طول بکشد، افراد بدون تکمیل، آن را رها کرده و می‌روند.
۳. طراحی جذاب
از هر عنصر گیمیفیکیشن که استفاده می‌کنید، باید طراحی متمایزی داشته باشد و با راهکارهای مشابه رقبا متفاوت باشد.
به عنوان مثال هنگام استفاده از مسابقه وب‌سایت، از سوالات با تصاویر یا GIF های مربوطه استفاده کنید. افراد وقتی با برخی از عناصر پویا مواجه می‌شوند، متن کوتاه را بهتر درک می‌کنند.
۴. روند سرگرم کننده
هیچکس بازی‌های کسل‌کننده را دوست ندارد. البته، مردم وقت خود را صرف می‌کنند چون انگیزه دارند که به پایان برسند، اما برنامه بازی نیز باید سرگرم کننده باشد.
۵. پاداش
جایزه اصلی را باز نکنید، این هیجان بازی شما را از بین می‌برد. با این حال، مردم باید بدانند که در پایان چیزی برای آنها وجود دارد.
چگونه از گیمیفیکیشن استفاده کنیم؟
برای اینکه بتوانید از این روش به خوبی بهره ببرید می‌توانید از مزایای گفته شده برای گیمیفیکیشن در بازاریابی استفاده کنید. گاهی این روش‌ها ساده و گاهی پیچیده هستند که امکان اجرای هر دو برای شما فراهم است. برای مثال:- برای شرکت در بازی انگیزه ایجاد کنید. استفاده از نوستالژی‌ها، بازی‌های هیجان‌انگیز یا چیزهایی که به‌تازگی مد شده باشند پیشنهاد می‌شود.
- حس رقابت را در شرکت‌کنندگان برانگیزید.
- از فعالیت‌های جمعی نیز می‌توانید کمک بگیرید. کاری کنید که بازیکنان، دوستان و آشنایانشان را به بازی دعوت کنند. به این ترتیب برند خود را به افراد بیشتری معرفی کرده‌اید.
- یک جایزه در انتهای رقابت داشته باشید. جایزه علاوه بر اینکه یک انگیزه برای بازی به وجود می‌آورد، می‌تواند یک تخفیف برای خرید محصولاتتان باشد. حتی می‌توانید یکی از محصولاتتان را کاملاً رایگان جایزه دهید و مشتریان برای استفاده از خدمات پس از فروش مجبور به مراجعه به شما و پرداخت هزینه باشند.
گیمیفیکیشن در دیجیتال مارکتینگ
اکنون که با استراتژی‌های گیمیفیکیشن در بازاریابی آشنا شدید، بد نیست با چند کاربرد آن در دیجیتال مارکتینگ نیز به صورت عملی آشنا شوید:
برندیفیکیشن (تبلیغات در بازی)
بازی‌هایی که در آنها یک برند، محصول یا خدمات تبلیغ می‌شود.
انتقال رسانه
تولید یک رسانه مانند عکس یا فیلم و انتقال آن به یک محیط دیگر با اهداف تبلیغاتی یا فروش.
بازی‌های تبلیغاتی
این بازی‌ها معمولاً در شبکه‌های اجتماعی تبلیغ می‌شوند و بر پایه لایک‌هایی که از آن شبکه اجتماعی دریافت می‌کنند استوارند. هدفشان معمولاً آموزش استفاده از محصولات و خدمات یک برند و تبلیغ آن برند است.
درگیر کردن کاربران با سایت
ساخت بازی‌های مبتنی بر پرسش و پاسخ در شبکه‌های اجتماعی برای تکمیل پروفایل مشتریان در وب‌سایت یا طراحی هر نوع بازی دیگری با هدف درگیر کردن کاربران با بخش موردنظر در وب‌سایت.
5 تکنیک گیمیفیکیشن در تبلیغات
آماده‌اید تا دل به دریای تکنیک‌ها و ایده‌های گیمیفیکیشن در تبلیغات بزنیم؟ بیایید برویم سراغ اولی!
اجازه دهید مخاطب گردونه را بچرخاند!
با گیمیفیکیشن می‌توانید خرید را برای مخاطبان خود، جذاب‌تر کنید؛ خیلی ساده فقط با اضافه‌کردن گردونهٔ شانس به لندینگ پیج تبلیغات. گردونهٔ شانس ویژگی‌هایی مثل امتیازدهی، پاسخ فوری، پاداش تصادفی، عنصر شانس و هیجان، انگیزه و مشوقی برای بازگشت، مشارکت اجتماعی و حتی پیشرفت و دستاورد را دارد.
جایزه‌های گردونه باید متفاوت باشد؛ مثل کد تخفیف، ارسال رایگان، پیشنهادهای محدودبه‌زمان، محصولات رایگان و هدیه‌های نقدی.
اگر می‌خواهید بازی را جالب نگه دارید و مشارکت اجتماعی و بازگشت را بیشتر کنید، تعداد چرخش‌های گردونه را محدود کنید؛ مثلاً فقط ۳ بار در روز یا افزایش شانس چرخاندن با دعوت یک دوست. یادتان باشد گردونه‌ها را در مدت‌زمان کوتاهی اجرا و آن را از کانال‌های مختلف تبلیغ کنید.
بنرها و تبلیغات تعاملی طراحی کنید
بنرهای معمولی را کاربر فقط می‌تواند نگاه کند و اگر دوست داشت روی آن کلیک کند و وارد صفحهٔ مقصد شود؛ ولی اگر آن را تعاملی کنید، می‌توانید توجه کاربر را خیلی بیشتر از قبل جلب کنید.
برای نمونه، با لمس بنر یا انجام‌دادن کاری دیگر، مواد اولیهٔ یک غذا را به ظرف آن اضافه کنید، آرایش یا رانندگی کنید.
به سراغ تبلیغات ویدئویی جایزه‌دار بروید
یک راه غیر مستقیم برای بهره‌بردن از گیمیفیکیشن وجود دارد: در جایگاه تبلیغات جایزه‌دار بازی‌های موبایلی قرار بگیرید تا کاربر به‌ازای تماشای تبلیغ شما، از اپلیکیشن پاداش بگیرد.
در این مدل تبلیغات، نمایش‌دهنده تبلیغ شما به کاربر پاداشی به‌ازای تماشای تبلیغ می‌دهد؛ مثلاً می‌تواند به‌ازای تماشای کامل ویدئو، یک جان اضافه بگیرد یا پرسش را عوض کند.
کاری کنید مخاطب دستاورد خود را فریاد بزند!
اگر تعامل کاربر با خود را به یک بازی دارای مراحل مختلف تبدیل کنید که کاربر با طی‌کردن آن نشان بگیرد، می‌تواند آن را به اشتراک بگذارد و اصلاً همان انگیزه‌ای برای ادامه‌یافتن رابطهٔ شما با او باشد.
دولینگو همین کار را می‌کند. در این اپلیکیشن کاربران به روشی جالب و مفرح زبانی جدید یاد می‌گیرند و هم‌زمان با افزایش روزهای متناوب یادگیری، می‌توانند نشان دریافت کنند. کاربران با افتخار تعداد روزهای خود را به اشتراک می‌گذارند.
مخاطب را به شکار گنج بفرستید!
پیداکردن گنج همان قدر که برای کودکان هیجان‌انگیز است، بزرگترها را هم سرحال می‌آورد. اگر قرار است تخفیف یا حراج بگذارید، بخشی از آن را به‌صورت شکار گنج اجرا کنید.
می‌توانید کدهای تخفیف یا جایزه‌ها را در بخش‌های مختلف سایت یا اپلیکیشن پنهان کنید تا افراد دنبال آن بگردند و اولین کسی که آن را پیدا کرد، برنده شود.
آمارهایی از گیمیفیکیشن در بازاریابی دیجیتال
گیمیفیکیشن یکی از بهترین و جدیدترین روش‌های بازاریابی دیجیتال است که تاکنون موفقیت‌های زیادی را بدست آورده است.
این روش تبلیغات برای همه سنین و قشرها نتیجه می‌دهد و می‌توان به نتایج آن امیدوار بود. با توجه به اینکه بازی و سرگرمی یکی از انواع محتوای گیمیفی است. این موضوع سبب می‌شود هر روز بر تعداد کاربران بازی‌های دیجیتالی افزوده شود.
برند M&M در سال ۲۰۱۳ توانست با این روش، بیش از ۲۵ هزار لایک، ۶ هزار بار به اشتراک و ۱۱ هزار کامنت را بدست آورد. همچنین می‌توان به یک مسابقه اینستاگرامی اشاره کرد. این مسابقه در سال ۲۰۱۳ یک عکس از تماشاچیان یک بازی تنیس را به ۲۰۰ عکس نامرتب تبدیل کرد. سپس از دنبال‌کننده‌های خود خواست با مشخص کردن ترتیب عکس‌ها، در مسابقه شرکت کنند. در این مسابقه ۳ روزه، ۱۵۰۰ کاربر شرکت کردند که در نهایت باعث افزایش ۲۰ درصد فالوورهای این پیج شد. حتی بعد از تمام شدن مسابقه، بسیاری از کاربران باز هم برای این پست گیمیفی کامنت می‌گذاشتند. این موضوع در افزایش نرخ تعامل آن تاثیر زیادی داشت.
بازی، هیجان، جذب مشتری!
جذب مشتری و افزایش فروش همیشه با خط مستقیم عرضهٔ کالای موردنیاز مشتری و جذب او با کیفیت یا تخفیف انجام نمی‌شود. شما می‌توانید به این مسیر با کارهای خلاقانه‌ای مثل بازی‌وارسازی و طراحی کمپین‌های بازی‌گونه پیج‌وتاب دهید و اتفاقاً از راه طولانی‌تر مشتری را جذب کنید.
استفاده از گیمیفیکیشن در بازاریابی هیجان‌انگیز است و با تولید احساسات مثبت در مخاطبان می‌تواند خیلی بهتر از دیگر روش‌های تبلیغات در جذب مشتری به شما کمک کند. از طرفی، در وفادارسازی مشتری هم به کمک شما می‌آید.
یک نکتهٔ مهم هم در آخر با شما در میان بگذاریم: قبل از اجرای کمپین، متریک‌ها و شاخص‌هایی برای سنجش عملکردتان مشخص کنید. همیشه تعداد شرکت‌کننده‌ها در کمپین یا فروش متر و معیار خوبی برای سنجش عملکرد نیست. مثلاً در کمپین دیوار، آنها باید میزان آگاهی کاربران نسبت به نشانه‌های کلاه‌برداری را قبل و بعد از اجرای کمپین بسنجند؛ این مسئله است که نشان می‌دهد چقدر موفق عمل کردند و نه تعداد افرادی که در بازی شرکت کردند.